La difinita artikolo
En esperanto ni havas nur unu difinitan artikolon (La), ĝi ne varias nek laŭ ĝenro nek laŭ kvanto. Same okazas por Interlingvao, ĝia nura difinita artikolo estas "Le" kaj ankaŭ ne varias nek laŭ ĝenro nek laŭ kvanto (Fakte ĝi povas varii laŭ ĝenro kaj kvanto, sed tiaj difinitaj artikoloj estas nur uzataj kiam la parolanto volas rimarki la sekson kaj kvanton de la aferoj, en tiaj kazoj oni uzas la artikoloj "Les" por aferoj pluralaj, "La" (singulara) kaj "Las" en inaj aferoj, por neŭtraj aferoj oni uzas "Lo" (singulara) kaj "Los", tamen memoru ke tiaj artikoloj estas maloftaj kaj preskaŭ ne uzataj)
Ekzemplo / Examplo
Esperante: La internacia lingvo Esperanto. La hundo. La suno.
Interlingve: Le lingua international Esperanto. Le can. Le sol.
La difinita artikolo en Interlingvao ŝanĝas antaŭ la prepozicioj "de" kaj "a" (kurioze, la unua prepozicio estas ekzakte kiel en Esperanto (de) kaj la alia estas la esperanta prepozicio "al"). Tamen, oni povas memori kiel ŝanĝas la artikolon per la jena matematika formulo:
1. de + le = del
2. a + le = al
Ekzemplo / Examplo
La hundo de la patro = Le can del patre (Anstataŭ "Le can de le patre")
Ni iros al la parko = Nos vadera al parco (Anstataŭ " Nos vadera a le parco")
La nedifinita artikolo
Esperanto ne havas nedifinitan artikolon, sed de tempo al tempo oni vidas al kelkaj esperantistoj uzi la nombron "unu" kiel nedifina artikolo, tio ja estas malĝustaĵo. Oni uzas la difinitan artikolojn por aferoj kiuj montras proksimiĝo kun la parolanto. Tio estas, oni dirus "La hundo mordis la katon" se oni parolas pri specifaj hundo kaj kato, alimane, la frazo: "La hundo mordis katon" montras ke iu specifa hundo (Eble konata aŭ eĉ havaĵo de la parolanto) mordis ajnan katon (nekonata aŭ almenaŭ ne proksima al la parolanto), se oni dirus: "hundo mordis katon" oni komprenas ke ajna hundo mordis ajnan katon.
En Interlingvo en tiaj kazoj ni uzas la nedifinitan artikolon "un", ĝi ne bezonas ŝanĝi laŭ ĝenro aŭ kvanto, tamen se oni volas klarigi tiajn aferojn oni povas uzi "uno"(singulara) kaj "unos"(plurala) por viraj aferoj kaj "una" (singulara) kaj "unas" (plurala) por inaj aferoj, por neŭtraj pluralaj aferoj ekzistas la artikolo "Unes". Tamen tiaj artikoloj kiuj klarigas la sekson kaj kvanton estas preskaŭ neniam bezonataj kaj nur en ege maloftaj okazoj oni uzas ilin.
Ekzemplo / Examplo
La hundo mordis la katon = Le can mordava le catto
La hundo mordis katon = Le can mordava un catto
Hundo mordis katon = Un can mordava un catto
Verboj
En tiu ĉi sekcio mi nur klarigos la finaĵojn de la verboj, la konjugacio mi klarigos en venontaj blogeroj.
En Esperanto ĉiuj la verboj finiĝas per -i, en Interlingvo okazas afero simila, ĉiuj la verboj finiĝas per -ar, -er aŭ -ir (do ni povas diri ke ĉiuj la verboj finas per -r, sed estu atenta! ne ĉio, kio finiĝas per -r estas verbo, ekzemple "dur" kaj "error", kiuj estas "malmolo" kaj "eraro").
| E-verboj | I-verbos |
|---|---|
| Iri | Vader |
| Mordi | Morder |
| Ami | Amar |
| Erari | Errar |
No hay comentarios:
Publicar un comentario